Kampania „Daj życie” – transplantologia w Polsce
26 stycznia 1966 roku w naszym kraju przeprowadzono pierwszy udany przeszczep nerki.
W Polsce panuje przekonanie, że to rodzina decyduje o przeszczepieniu narządów zmarłego krewnego, co nie znajduje potwierdzenia w treści obowiązujących przepisów polskiego prawa. Niekiedy tylko osoba bliska zmarłego informuje personel medyczny o tym, czy zmarły wyraził za życia sprzeciw na pośmiertne pobranie jego narządów.
Należy podkreślić, że w Polsce obowiązuje zasada domniemanej zgody na pobranie, co reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2006 roku. Oznacza to, że można pobrać organy od zmarłej osoby, jeśli nie wyraziła ona sprzeciwu (osobiście lub listownie) w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów. W praktyce decyzja ta jest zawsze konsultowana z rodziną.
Wielu obywateli jest przekonanych, że trzeba podpisać specjalne oświadczenie woli lub zarejestrować się w jakiejś bazie danych w celu wyrażenia zgody na pośmiertne oddanie narządów. Prawda jest taka, że nie ma w Polsce oficjalnego rejestru ,,zgody'' (jest tylko Centralny Rejestr Sprzeciwów), gdyż każdy z nas jest potencjalnym dawcą narządów, dopóki sam nie wyrazi sprzeciwu.
W 2021 roku w Polsce najmłodszy dawca miał 1,5 roku, a najstarszy miał 79 lat.
W województwie mazowieckim 47 osób pośmiertnie podarowało komuś swoje narządy. Na wspomnianym obszarze było 17 szpitali aktywnych w programie pozyskiwania narządów od zmarłych na 55 szpitali z potencjałem dawstwa (Poltransplant Biuletyn Informacyjny 2022, s. 10, 11, 16). Na dzień 31 grudnia 2O22 roku na przeszczepienie narządu oczekiwało w naszym kraju 1 856 osób (Statystyka prowadzona przez Centrum organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji ,,Poltransplant" w 2022 roku).
Każdy mieszkaniec Polski powinien być świadomy tego, jak temat transplantacji wygląda pod względem polskiego prawa. Powinniśmy informować rodzinę o swojej woli na temat ewentualnego pośmiertnego oddania narządów, by uniknąć w przyszłości potrzeby domniemywania czyjeś woli w przypadku niespodziewanej śmierci.
Według badań Centrum Badania Opinii Społecznej z 2016 roku 75% Polaków nie rozmawiało ze swoimi bliskimi na temat ewentualnego przeszczepienia narządów.
Niestety tylko 20% badanych osób wie, że w Polsce wystarczy brak sprzeciwu za życia, aby zostać pośmiertnie dawcą narządów (COBOS 2016 Postawy wobec transplantacji narządów, s. 4, 72-13).
Przedstawione informacje ukazują transplantologię od strony prawnej oraz statystycznej. Nikogo nie zmuszają do zmiany swojego światopoglądu. Decyzja o (nie)oddaniu po śmierci swoich narządów należy do każdego z nas. Poinformujmy bliskich o swojej decyzji! Jakakolwiek ona by nie była.
Pośmiertne oddanie narządów jest ostatnim, najcenniejszym darem, jaki człowiek może ofiarować drugiemu człowiekowi.
Zapraszamy do obejrzenia krótkiego spotu kampanii edukacyjnej w zakresie promocji idei dawstwa i transplantacji – „Daj życie- program zwiększenia liczby pobrań wielonarządowych w województwie mazowieckim”.
