Opis powiatu nowodworskiego

Położenie geograficzne

Powiat nowodworski leży w środkowej części województwa mazowieckiego i graniczy z pięcioma powiatami: pułtuskim, płońskim, sochaczewskim, legionowskim i warszawskim zachodnim. W skład Powiatu Nowodworskiego, utworzonego w wyniku reformy administracyjnej kraju z dnia 1 stycznia 1999 r., wchodzi 6 gmin: gmina miejska Nowy Dwór Mazowiecki, dwie gminy miejsko-wiejskie Zakroczym i Nasielsk oraz trzy gminy wiejskie – Czosnów, Leoncin i Pomiechówek. Powiat zajmuje obszar o powierzchni 695 km² i liczy ponad 79 tys. mieszkańców. Położenie powiatu w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji warszawskiej oraz przy trasach wiodących na Pojezierze Warmińsko-Mazurskie i nad Morze Bałtyckie, stwarza atrakcyjne warunki dla rozwoju turystyki weekendowej, ekoturystyki, pobytów agroturystycznych oraz wycieczek rowerowych i pieszych. Głównym atutem środowiska przyrodniczego Powiatu Nowodworskiego są walory krajobrazowe związane z obecnością lasów o urozmaiconej faunie i florze oraz trzech dużych rzek: Wisły, Narwi i Wkry.
Poza walorami ekologiczno-przyrodniczymi oraz turystyczno-kulturowymi, Powiat Nowodworski wyróżnia się doskonałym systemem komunikacji, zarówno drogowej jak i kolejowej. Przez teren powiatu przebiegają krajowe drogi i linie kolejowe. Dobre powiązania zapewniają magistrala kolejowa E-65 Warszawa-Gdańsk oraz drogi krajowe: nr S7 (Gdańsk – Mława – Płońsk – Warszawa – Kraków – Chyżne) i nr 62 (Włocławek – Płock – Wyszogród – Nowy Dwór Mazowiecki – Wyszków), a także drogi, wojewódzkie: nr 630 (Nowy Dwór Mazowiecki – Jabłonna), nr 631 (Nowy Dwór Mazowiecki – Wieliszew – Nieporęt), nr 579 (Kazuń Polski – Leszno – Błonie) i nr 575 (Kazuń Nowy – Kamion – Płock).

Turystyka i wypoczynek

Wyjątkowe położenie Powiatu Nowodworskiego, a także środowisko przyrodnicze – blisko 26% terenów leśnych oraz szlaki wodne na Wiśle, Narwi i Wkrze – zapewniają korzystne warunki do rozwoju turystyki i wypoczynku. Naturalne warunki i bliskość wielkiej aglomeracji warszawskiej automatycznie wyznaczają temu obszarowi funkcję przede wszystkim rekreacyjną. Najbardziej atrakcyjne spośród walorów przyrodniczo-krajobrazowych są: Doliny Wisły i Narwi (układy rzeczne o dużej naturalności, unikalne w skali europejskiej), Puszcza Kampinoska wraz z Kampinoskim Parkiem Narodowym oraz Dolina Dolnej Wkry w gminie Pomiechówek i Nasielsk wraz z przyległymi kompleksami leśnymi. W gminach: Czosnów, Leoncin, Pomiechówek i Zakroczym oraz w południowej części gminy Nasielsk nad Wkrą także zlokalizowane są tereny atrakcyjne pod względem przyrodniczo-krajobrazowym do uprawiania turystyki weekendowej. Najwyższą atrakcyjność turystyczną posiadają okolice Zakroczymia i Modlina, z fortyfikacjami twierdzy wojskowej oraz Kampinoski Park Narodowy. Ogólnodostępną bazę noclegową powiatu stanowi kilkanaście obiektów turystycznych. Są to przeważnie nieduże motele i pensjonaty, stwarzające idealne warunki do odpoczynku w naturalnym środowisku. Na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego znajdują się wyznaczone miejsca do biwakowania oraz parkingi dla zmotoryzowanych turystów. Specyfiką powiatu są liczne domy letniskowe. Największa koncentracja tego typu obiektów występuje w gminie Pomiechówek (ponad 1.200 domków). Dominujące formy rekreacji w powiecie to: wypoczynek weekendowy nad wodą lub w lesie, wakacyjne pobyty agroturystyczne, ekoturystyka oraz leśne wycieczki rowerowe i piesze.
Na terenie powiatu nowodworskiego od 2012 roku działa Lotnisko Warszawa – Modlin. Port Lotniczy Warszawa/Modlin to pierwsze lotnisko w Polsce stworzone z myślą o tanich liniach lotniczych i charterach. Od czerwca 2012 r. pełni rolę regionalnego lotniska użytku publicznego, komplementarnego wobec Portu Lotniczego Chopina. Lotnisko obsługuje przewozy międzynarodowe na liniach krótkiego i średniego zasięgu. Operacje lotnicze odbywają się 24h na dobę.
Lotnisko Warszawa-Modlin jest najszybciej rozwijającym się lotniskiem w regionie w latach 2014-2015. Od początku funkcjonowania lotnisko obsłużyło ponad 11 milionów pasażerów. Sieć tras obejmuje już 36 kierunków i wciąż dochodzą nowe.
Pierwsi pasażerowie wylądowali na Lotnisku Warszawa/Modlin 15 lipca 2012 o godz. 17.30 Airbusem A 320 z Budapesztu.

Przyroda

Na terenie Powiatu Nowodworskiego występują cztery obszary przyrodniczo-krajobrazowe: Wysoczyzna Ciechanowska zajmująca północną część powiatu, Wysoczyzna Płońska w części północno-zachodniej, Kotlina Warszawska na południu oraz Międzyrzecze Wisły i Narwi. Powiat leży w dorzeczu Wisły, która niemal równoleżnikowo przecina Ziemię Nowodworską z kierunku południowo-wschodniego na zachód, na długość ok. 33 km. W środkowo-wschodniej części powiatu znajduje się ujście do Wisły jej prawobrzeżnego dopływu – Narwi. W widłach obu tych rzek położona jest stolica powiatu - Nowy Dwór Mazowiecki. Największym dopływem Narwi w obrębie powiatu jest rzeka Wkra, uchodząca do Narwi w pobliżu miejscowości Pomiechówek.

Biorąc pod uwagę walory przyrodniczo-krajobrazowe oraz infrastrukturę wypoczynkową, do szczególnie atrakcyjnych miejsc w powiecie należą:

doliny Wisły i Narwi - układy rzeczne o dużej naturalności, unikalne w Europie,
Puszcza Kampinoska (Kampinoski Park Narodowy) z terenami przyległymi, na których zlokalizowana jest baza noclegowa, będące zapleczem dla rozwoju turystyki kwalifikowanej,
dolina dolnej Wkry w gminach Pomiechówek i Nasielsk, z przyległymi kompleksami leśnymi,
okolice Zakroczymia i Modlina, z fortyfikacjami twierdzy wojskowej, zbudowanymi w latach 1806-1812 na polecenie Napoleona, będącymi cennym zabytkiem inżynierii wojskowej,
również w gminach: Czosnów, Leoncin, Pomiechówek, Zakroczym oraz w południowej części gminy Nasielsk nad Wkrą występują tereny atrakcyjne przyrodniczo i krajobrazowo, świetne do rekreacji.

Unikalny potencjał ekologiczny

Powiat Nowodworski wyróżniają szczególne walory przyrodnicze, zarówno w skali kraju jak i Europy. O tak wysokiej pozycji decyduje koncentracja korytarzy ekologicznych (o znaczeniu międzynarodowym), wykształconych w dolinie Wisły i Narwi oraz korytarza ekologicznego (o randze krajowej), powiązanego z doliną Wkry. Ponadto lokalne znaczenie ma ciąg ekologiczny obejmujący środowiska leśne w rejonie Nieporętu (pow. legionowski) łączące się z lasami Puszczy Białej (pow. pułtuski) i Nadbużańskim Parkiem Krajobrazowym, które poprzez dolinę Narwi łączą się z węzłem ekologicznym kotliny Warszawskiej. Ten skoncentrowany ekoukład odgrywa ważną rolę w koncepcji krajowej sieci powiązań przyrodniczych ECONET-POLSKA.Prawną ochroną objęte są obszary o łącznej powierzchni 42 236,5 ha (co stanowi 61% ogólnej powierzchni powiatu) oraz ok.85 pomników przyrody.Na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody i innych aktów prawnych na terenie powiatu nowodworskiego zostały ustanowione:

Kampinoski Park Narodowy o pow. 15 604,5 ha (pow. ogółem 35,7 tys. ha),
rezerwaty przyrody łącznie o pow. 1354,1 ha,
obszar chronionego krajobrazu o pow. 26 188,2 ha,
użytki ekologiczne o pow. 9,1 ha w gminie Nasielsk.

Kampinoski Park Narodowy

Kompleks przyrodniczy uznany w styczniu 2000 r. przez UNESCO za Światowy Rezerwat Biosfery. Jego środkowa i północna część leżą w gminach Leoncin i Czosnów. W niezwykle urozmaiconym krajobrazie parku dominują, kontrastujące ze sobą, wydmy i bagna. Naturalne zasoby flory liczą ponad 1200 gatunków roślin naczyniowych, 120 gatunków mchów, 25 wątrobowców i 50 gatunków porostów. Ocenia się, że na terenie parku może występować połowa fauny Polski, czyli ok. 16500 gatunków zwierząt. Mają tu swoje ostoje ptaki (żuraw, derkacz, bocian czarny, czapla siwa, orlik krzykliwy) oraz ssaki (dzik, sarna, jeleń i łoś - symbol parku). Przedstawicielami drapieżników są m.in. kuny, lisy, jenoty i rysie, które po wielu latach nieobecności powróciły w 1992 roku w puszczańskie ostępy.